Muzeum już od kilkunastu lat realizuje rozmaite działania kulturotwórcze pod wspólnym szyldem „PRZYGRANICZNY ALIANS ETNICZNY”, w ramach którego na przestrzeni roku prowadzi działania prezentujące lokalną sztukę i tradycję w myśl idei PRZYMIERZA kulturowego na pograniczu etnicznym jakim jest Podlasie i ziemia hajnowska. W 2024 roku odbyło się min. szereg ciekawych tematycznie warsztatów, w których dzieci i młodzież chętnie brała udział. Uczestniczyli uczniowie zarówno z Hajnówki, czy Bielska Podlaskiego, ale nawet powodzianie z południa Polski, w sumie kilkaset osób.
Jednymi z zajęć, które zaproponowało Muzeum były warsztaty garncarskie. Zaprosiliśmy Mirosława Piechowskiego z Czarnej Wsi Kościelnej - garncarza, którego rodzina od pokoleń zajmuje się tym rzemiosłem. Pan Mirosław należy do wąskiego grona garncarzy kultywujących unikalną technikę ceramiki siwej, charakterystycznej dla naszego regionu. Wykonuje tradycyjną ceramikę, jak również wplata weń współczesne wzory. Pokazał uczestnikom warsztatów jak sprawnie na kole garncarskim operować gliną, by powstał piękny wazon, garnek, czy miska. Opowiedział również o ciężkiej pracy garncarza i procesie tworzenia garnka oraz wypalania gliny. Każdy kto przybył na warsztaty również spróbował swych sił za kołem garncarskim. Efekty były niesamowite. Oprócz prac powstałych na kole, dzieci z gliny wyczarowały medaliki, ludziki i zwierzątka. Dzieci zabrały efekty swej pracy do domu.
Kolejne ciekawe warsztaty w Muzeum nawiązujące do tradycji naszego regionu to wyplatanie ze słomy. Materiał wykorzystywany niegdyś przez naszych przodków w życiu codziennym- dziś powraca jako materiał dekoracyjny, czasami użytkowy. Niepozorne suche słomki - pozostające po odcięciu kłosów żyta- można wykorzystać w ciekawy sposób. A jak, o tym przekonała się młodzież i dzieci pod okiem mistrzyni Zoji Majstrowicz - Członka Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Muzeum stawia na tradycję, dlatego młodzież uczyła się jak wykonać białoruskie tradycyjne ozdoby-pająki, czyli "pawuki". Zawieszane niegdyś pod sufitem, na belce stropowej w pobliżu tzw. świątecznego kąta, zdobiły izby wiejskie nadając im świątecznego klimatu. Stanowiły symbol urodzaju i szczęścia w nowym roku. Lekkie, ażurowe cały czas poruszające się łapały szczęście do domu. Wystarczyło kilka słomek, kawałek nici i bibułki oraz chęci i zaangażowanie by stworzyć niezwykle dekoracyjne formy przestrzenne.
Inne warsztaty polegały na ozdabianiu za pomocą specjalnie przygotowanych szablonów współczesnych koszulek. Agnieszka Tichoniuk- historyk sztuki z hajnowskiego muzeum pokazała jak wzory białoruskie, którymi nasi przodkowie ozdabiali koszule, ręczniki ludowe, czy kapy wykorzystać w nowoczesnej, współczesnej realizacji. Prowadziła również warsztaty plastyczne, w których dzieci przy pomocy pasteli i węgla malowały przy sztalugach, czy ozdabiały farbami gliniane kubeczki.
Za każdym razem samodzielnie wykonana praca bez względu na technikę, dostarcza ogrom radości i satysfakcji. Kolejne warsztaty już w przyszłym roku, na które serdecznie zapraszamy.
Warsztaty zorganizowano w ramach realizacji zadania p.n. „Przygraniczny alians etniczny” ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Urzędu Miasta Hajnówka.
Tekst/fot. : A. i T. Tichoniuk